Σκοτάδι

Η πρώτη μου επαφή με το έργο τού Τόλκιν έγινε όταν ήμουν πιτσιρικάς. Παιζόταν τότε στους κινηματογράφους το πρώτο «μισό» από τον «Άρχοντα των Δκτυλιδιών» σε κινούμενα σχέδια (σωτήριον έτος 1979). Εγώ παρ’ ότι άρρωστος εκείνες τίς ημέρες, είχα διαβάσει κριτικές που μού έκαναν κλικ και είχα επιμείνει να πάω να το δω.
Το project δεν πήγε καλά σε διεθνές επίπεδο και από όσο ξέρω ποτέ δεν φτιάχθηκε το δεύτερο μέρος.
Εκείνη τη φορά έμεινα στο έργο και δεν έμαθα τίποτε για τον συγγραφέα κ.τ.λ..
Τρία χρόνια αργότερα έγινα κάτοχος ενός κομπιούτερ ZX-Spectrum, άρχισα να διαβάζω το «Computer για όλους» και ενημερώθηκα για ένα παιχνίδι με τίτλο Hobbit, που οι κατασκευαστές του είχαν κάνει μήνες να το ετοιμάσουν, ενσωμάτωνε τεχνικές τεχνητής νοημοσύνης (αυτό ήταν μούφα) και ανήκε στην κατηγορία των παιχνιδιών περιπέτειας κειμένου (στα αγγλικά φυσικά): έγραφες στο computer οδηγίες (π.χ., «open the green, round door», «eat bread», «Tell Thorin to sing» κ.λπ.) και σού εμφάνιζε το αποτέλεσμα των ενεργειών σου («cold wind blows through the door», «you eat the bread. No more bread is here», «Thorin sits down and starts to sing about gold»)! Υπήρχαν και λίγες συνοδευτικές εικόνες, αριστουργήματα ατμόσφαιρας για εκείνη την εποχή. Πλάκα πλάκα το παιχνίδι «καταλάβαινε» πάνω από 100 λέξεις και τους συνδυασμούς τους μέσα σε προτάσεις και όλα αυτά τα είχαν χωρέσει μέσα σε 48 Kbytes, οκτάμπιτα! Σήμερα σε τόσο χώρο δεν χωράει ούτε το λογότυπο μίας εταιρείας video-παιχνιδιών.

Εγώ την καταβρήκα μεν, αλλά κόλησα δε, στο τι έπρεπε να κάνω. Μέχρι 12.5% την έφτανα την ιστορία. Μετά με τρώγαν οι αράχνες ή φυλακιζόμουν για πάντα στις στοές των trolls (είχε και κάποια bugs το παιχνίδι).
Και πάλι, δεν έμαθα πολλά για τον Τόλκιν – ότι εγραφε το διαφημιστικό.

Μετά πέρασα στο πανεπιστήμιο.
Σύντομα κατάφερα να δημιουργήσω την εντύπωση στους συμφοιτητές μου ότι είμαι ούφο, - μερικοί μάλιστα με λιγότερες αναστολές, μιλούσαν κανονικά για μ...ύωπα. (Δεν εννοώ μύωπας, αλλα στα blogs δεν πρέπει να γράφουμε κακές λέξεις - ειδικά όταν αναφερόμαστε στον εαυτό μας!) Η αλήθεια είναι ότι έκανα ότι μπορούσα για να είμαι ούφο. Με την καλή έννοια όμως.

Ωραία, τώρα ήρθε η ώρα να σας γνωρίσω την Ευτέρπη (ψευδώνυμο). Η Ευτέρπη ήταν συμφοιτήτρια και ήταν από τους πιο πεπεισμένους για την ουφοσύνη μου, να μην μιλήσω και για μυωπία. Ατυχώς για εκείνη, κάτι τέτοια τα έπαιρνε πολύ προσωπικά και ίσως τής είχε γίνει λίγο πιο έμμονη ιδέα από ότι θα έπρεπε.
Δεν θυμάμαι για ποιο λόγο, πάντως είχε κυκλοφορήσει ότι η Ευτέρπη ήξερε καλά Αγγλικά.
(Παράνθεση: εγώ ποτέ μου δεν ήξερα ούτε κακά αγγλικά. Στα 25 χρόνια περίπου που μεσολάβησαν συνέχισα να μην ξέρω, αλλά έμαθα να προσποιούμαι και τώρα μέχρι και σε επιστημονικό ακροατήριο έχω δώσει διάλεξη εις την αγγλικήν.)
Λοιπόν, τω καιρώ εκείνο, στο παιχνίδι, βρισκόμουν στη λίμνη κάτω από τα βουνά, μαζί με το Gollum και μού έβαζε αινίγματα (το παιχνίδι ήταν πιστό ως προς το βιβλίο). Φυσικά εγώ δεν καταλάβαινα γρι, ενεργούσα αλλ’ αντ’ άλλων και πάντα με έπνιγε.
Μπλίαξ.

Αντέγραψα λοιπόν ένα αίνιγμα με σκοπό να ζητήσω από την Ευτέρπη να μού το μεταφράσει. Τα ‘φεραν λοιπόν έτσι οι βουρλισμένοι χρόνοι που μπήκαμε μαζί σε ζευγάρι εργασίας σε κάποιο εργαστήριο μεσαιωνικής υδραυλικής (ψευδώνυμο). Τώρα που το σκέφτομαι, ΙΣΩΣ η Ευτέρπη το επεδίωξε λίγο, για να μελετήσει από κοντύτερα αυτό το γλοιώδες, ημιαπαίσιο εξωτικό παράγωγο τής φύσης (δεν εννοώ το Gollum, εμένα εννοώ).
Φυσικά με κοιτούσε περηφρονητικά, απαξιωτικά και ότι άλλο χρειαζόταν για να μείνω στη «θέση μου».
Τής πασάρω λοιπόν με τρόπο το χαρτάκι.

It cannot be seen, cannot be felt,
Cannot be heard, cannot be smelt.
It lies behind stars and under hills,
And empty holes it fills.
It comes first and follows after,
Ends life, kills laughter.

(Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι αυτό το ποίημα ήταν. Το διασταύρωσα και με την ... Ευτέρπη ... εκτές!)

Η Ευτέρπη πήδηξε επάνω!
- «Πού το βρήκες αυτό;!»
- «Τι λέει;»
- «Πού το βρήκες, εσύ αυτό;»
- «Πες μου πρώτα τι λέει...»

Επεξήγηση:
Εγώ ντρεπόμουν να αποκαλύψω την πηγή.
Εκείνη, αποδείχτηκε μεγάλη fan τού Τόλκιν, είχε διαβάσει όλα τα σχετικά παραμυθοβιβλία στο πρωτότυπο, τα σεβόταν τρομερά, και τώρα είχε βραχυκυκλώσει:
Γιατί το ούφο τριγυρνούσε με ένα χαρτάκι από γρίφο τού Τόλκιν ρωτώντας τι λέει;
Ποιος έδωκε τα άγια τοις κυσίν; - κ.λπ.

- «Θα σού πω! Πες μου πού το βρήκες!»
Κ.λπ....

Τέλος πάντων αυτό ήταν η αρχή μιάς μεγάλης φιλίας.
Στην αρχή η σχέση μας ήταν τελείως καυτή:
Ξενυχτούσαμε μπρος στο κομπιούτερ (τον Spectrum συνδεμένο σε ασπρόμαυρη TV!) παίζοντας και ξαναπαίζοντας την ίδια σκηνή.
Όταν κάποτε σκοτώσαμε τον δράκο αγκαλιαστήκαμε!
(Και για να μην σας μπαίνουν ιδέες και για να καταλάβετε την πόρωση, τα ξενύχτια δεν περιλάμβαναν κανενός είδους άλλη περίπτυξη. Αυτό έλειπε, να αφήσουμε τον Μπίλμπο να πάμε για πουρνάρια.)

Μετά, το παιχνίδι δεν είχε πια ενδιαφέρον – είχε και ένα τεράστιο bug και ουδέποτε κατάφερα να επιστρέψω τον Μπίλμπο στο Χόμπιτον -, εγώ είχα καταφέρει να ψιλοπείσω την ομήγυρη ότι τα UFOs είναι χαριτωμένα, έτσι η σχέση μας πήρε την κάτω βόλτα: γίναμε κανονικοί συμφοιτητές.
Σίγουρα όμως με αγάπησε! Λίγο καιρό μέτα, η Ευτέρπη μού δώρισε το βιβλίο μεταφρασμένο στα ελληνικά (εκδόσεων Κέδρου) με ιδιόχειρη αφιέρωση. Λίγο καιρό μέτα, η Τολκινολαγνεία σάρωσε την Ελλάδα.

...

«Δεν μπορείς να το δεις, δεν μπορείς να το νιώσεις...
Απλώνεται πίσω απ' τ' άστρα και κάτω απ' τους λόφους...
Τελειώνει τη ζωή, σκοτώνει το γέλιο», λοιπόν.

Ξέρουμε όλοι ότι το σκοτάδι είναι από τους μεγαλύτερους φόβους τού ανθρώπου. Όντας ζώο που στηρίζεται κυρίως στην όραση, η έλλειψη φωτός, μετατρέπει τον οικείο χώρο, σε άγνωστο και τρομερό.
Και όταν τα μάτια κλείσουν και πια δεν βλέπουν, από αρρώστια, τραυματισμό ή θάνατο, λέμε πάλι – ποιητική αδεία από τον καιρό τού Oμήρου; - ότι σκοτείνιασαν, «σκοτείνιασε» ο κόσμος...

Idom