Χρόνος

[Η ανάρτηση αυτή αποτελεί συνέχεια τής προηγούμενης!
Επιδείξτε ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μην χάσετε την νοηματική συνέχεια!]

Μερικά χρόνια μετά τα συγκλονιστικά γεγονότα που περιέγραψα στην προηγούμενη ανάρτηση, βρέθηκα σε άλλη γη σε άλλα μέρη και έκανα μεταπτυχιακά. Κανείς δεν είναι τέλειος.
Σταθερή παρέα μου σε εκείνον τον αφιλόξενο για μένα τόπο, ήταν ο Βελερεφόντης (ψευδώνυμο). Ο Βελερεφόντης ήταν λίγα χρόνια μικρότερος, φίλεργος, έξυπνος, ευγενικός, ψείρας (όχι με την κακή έννοια) και ηθικολόγος (με την καλή έννοια). Ένα ελάττωμα είχε και αυτό για τον εαυτό του: αν τού έβρισκες το σωστό κουμπί, μπορούσες να τον πείσεις ότι αξίζεις σημαντικά περισσότερο από ότι άξιζες.
Εγώ – παμπόνηρος – βρήκα το σωστό κουμπί και φυσικά το εκμεταλλεύτηκα. Σύντομα τον έπεισα ότι είμαι έξυπνος, καλλιεργημένος, ευγενικός, φίλεργος, κουλτουριάρης (καλλιτεχνικά), ψαγμένος (sic), ηθικός και δεν συμμαζεύεται. Επίσης τον έπεισα ότι έχω πολλές εμπειρίες ζωής (...) και ότι μετά από κάποιες ακολασίες (μικρής κλίμακας) επέστρεψα στον δρόμο τής αρετής. Κανονικός απατεώνας δηλαδή.
Κέρδισα λοιπόν την φιλία του και τού επέτρεπα να απολαμβάνει την παρέα ενός τόσο σπουδαίου ατόμου. Τού επέτρεπα επίσης να με βοηθάει στα δύσκολα σημεία τού μεταπτυχιακού, να ακούει με σέβας(;) τις ιδέες μου κ.λ.π..

Κάποια στιγμή έτυχε να μοιραστούμε ένα κοινό πρόβλημα με τον Βελερεφόντη: ερωτική απογοήτευση - για διαφορετική γυναίκα ο καθένας, ευτυχώς.
Τι κάνουν δύο άντρες όταν περνάν ερωτική απογοήτευση; Μεθάνε, πάνε σε strip show και άλλες φυσικότητες. Τι κάνουν όμως όταν ο ένας είναι ηθικός και ο άλλος πρέπει να διατηρήσει το status του ως κουλτουριάρης;
Το ρίχνουν στη φιλοσοφία!
Ένα βράδυ λοιπόν αφού εντοπίσαμε τις παραδοξότητες τού Feynman, απαντήσαμε αν η ανθρωπότητα έχει φάει μονό ή ζυγό αριθμό αχλαδιών από το λυκαυγές της* και γνωμοδοτήσαμε για το Πολωνικό ζήτημα (υπό καθεστώς Ψυχρού Πολέμου), εκείνος συνέχισε να είναι λυπημένος, οπότε εμένα μού ήρθε να τού απαγγείλω το αίνιγμα:

- «Τα πράγματα όλα τα καταπίνει:
πουλιά και λουλούδια, δέντρα και κτήνη.
μασάει το σίδερο, το ατσάλι σκίζει,
αλέθει πέτρες και τις λιανίζει.
Πόλεις ρημάζει, ρηγάδες σκοτώνει
και τα ψηλά βουνά ξεθεμελιώνει.»

»Τι είναι;»

(Η παραπάνω μετάφραση - των Α. Γαβριηλίδη & Χ. Δεληγιάννη – είναι από την έκδοση τού «Χόμπιτ» στα ελληνικά από τον «Κέδρο», το 1978. Ίσως να μην το θυμόμουν επακριβώς και να το παράλλαξα λίγο καθώς το έλεγα. Λιγάκι. Το πρωτότυπο έχει ως εξής:

“This thing all things devours:
Birds, beasts, trees, flowers;
Gnaws iron, bites steel;
Grinds hard stones to meal;
Slays king, ruins town,
And beats high mountain down.”)

Ο Βελερεφόντης το σκέφτηκε λίγο και έπειτα μού είπε πονηρά – σαν να έδειχνε ότι εύκολα μπορεί να με «διαβάσει»:

- «Η Αγάπη!»

Έχουν περάσει χρόνια, αλλά θυμάμαι ακόμα το ηθικό μου να βουλιάζει στο άβολο κάθισμα τού αυτοκίνητου-κουβά που είχα (και καθόμασταν), να τρυπάει το σκουριασμένο σασί και να πέφτει στην άσφαλτο. Αναπήδησε εκεί δύο τρεις φορές και μετά έμεινε ακίνητο, ψόφιο. Μπορώ να σας περιγράψω τον ήχο που έκανε όταν αναπηδούσε, αλλά γιατί να σάς γεμίζω τώρα με τα άγχη μου;...
Αχ, πόσο ένοχος ένιωσα. Τον κοίταξα λυπημένα.

- «Αχ, καημένο, αθώο μου παιδί», τού είπα. «Δεν είναι η αγάπη...»

Και μετά τού είπα τι είναι. (Βρίσκεται στον τίτλο τής ανάρτησης, αν δεν το βρήκατε ούτε εσείς - καημένοι, αθώοι μου αναγνώστες... :-) )
Απογοητεύτηκε...

Από την επόμενη μέρα, έβαλα αυστηρούς κανόνες στον εαυτό μου και εκμεταλλευόμουν πια τον καλό μου φίλο μόνο κατά το ήμισυ. Επίσης προσπάθησα να σταμάτησω να τον χειραγωγώ. Επίσης προσπάθησα να είμαι και εγώ καλός μαζί του - όσο γινόταν (δεν είναι εύκολο από την μια μέρα στην άλλη να ... επιδόσεις τόσο πολύ!).
Είμαστε ακόμα φίλοι, οπότε ίσως τα πήγα καλά.


Θυμάμαι ότι στο σχολείο μού κακοφαινόταν η έκφραση «πανδαμάτωρ χρόνος» όπως την διαβάζαμε στις μεταφράσεις τού Ομήρου. Το αίνιγμα όμως τού Gollum (δια χειρός Tolkien) μού άρεσε. Ο χρόνος εμφανίζεται, κυρίως, κακός και αυτό μασκαρεύει το «απλά νικητής» που υπονοεί ο Όμηρος.
Το αίνιγμα το έθεσε ο Gollum (πρώην Smeagol) στον Bilbo Baggins στο ανήλιαγο βάθος των εγκάτων των Βουνών τής Ομίχλης, δίπλα στις όχθες μιας υπόγειας λίμνης. Ο Gollum καθισμένος σε μια βαρκούλα, ο Μπίλμπο όρθιος στη στεριά. Και αν αυτό σάς θυμίζει γκραβούρες από την Θεία Κωμωδία τού Δάντη... συμφωνώ μαζί σας.
Το διακύβευμα ήταν η ζωή ή η σωτηρία τού Μπίλμπο.

Ο Gollum, παρ’ ότι διατύπωσε αυτό το αίνιγμα, ήταν ξεχασμένος από τον Χρόνο. Βλέπετε είχε βει τον «Άρχοντα των Δακτυλιδιών» (όχι το βιβλίο, το κορυφαίο κακιασμένο δακτυλίδι που εξουσίαζε όλα τα άλλα). Ο «Άρχοντας» τού προσέφερε μακροζωία και τού ρουφούσε τη χαρά και ότι άλλο τέλος πάντων θέλει ένα σώμα για να χαίρεται την μακροζωία του. Θα ‘μενε έτσι για πολλούς πολλούς αιώνες ακόμα, αλλά ο «Άρχοντας» τον βαρέθηκε και τού την έκανε. Ο Μπίλμπο βρήκε το Δακτυλίδι, ξέφυγε από τα σκοτεινά μπουντρούμια, έβαλε σε κίνηση έναν ολόκληρο μηχανισμό που ανάγκασε τον Τόλκιν να γράψει 3+ βιβλία για τον πόλεμο ενάντια στον διαβολικό Δεν-κάνει-να-λέμε-το-όνομά-του, τα παιδιά του πούλησαν τα πνευματικά δικαιώματα και ξεπήδησαν παιχνίδια, ταινίες, τραγούδια, βιβλία, μπλουζάκια, κουκλάκια, κι άλλα παιχνίδια, γκοφρέτες, σωβρακοφανέλες και ων ουκ έστι αριθμός τζιρτζιμίντζιλα, εγώ έκανα πάσα στην Ευτέρπη με το αίνιγμα που διαβάσατε στο προηγούμενο post, μετά έκανα πάσα στον Βελερεφόντη – και τον απογοήτευσα τον καλό άνθρωπο – και τώρα, χρόνια μετά,
αν κάτι θέλω,
είναι
να ήταν
εκτές...

Idom


* Το αστειάκι με τα αχλάδια είναι παρμένο από το κόμικς “Piccolo Lenin” τού Daniele Panebarco (στα ελληνικά κυκλοφόρησε σε συνέχειες από το «Μικρό Παρά πέντε» το 1988). O Panebarco δείχνει τον Λαφάργκ να ασχολείται με το μεγαλοφυές αυτό ερώτημα – και μάλλον τον αδικεί. Πιθανόν πρόκειται για σάτυρα τού φιλοσοφικού (;) ερωτήματος αν έχει γεννηθεί μονός ή ζυγός αριθμός ανθρώπων από την αρχή τής ανθρωπότητας.

I.